Bir türlü e olamayan devlet

Bildiğiniz gibi e-Devlet çok uzun süredir hayatımızda olan ve başta devlet hizmetleri olamak üzere kamu hizmetlerini tek çatı altında toplayıp internet ortamında kullanıcılara sunması beklenen bir hizmet. e-Devlet'in kendi açıklaması ile neymiş bir bakalım "e-Devlet, vatandaşlara devlet tarafından verilen hizmetlerin elektronik ortamda sunulması demektir. Bu sayede, devlet hizmetlerinin vatandaşa en kolay ve en etkin yoldan, kaliteli, hızlı, kesintisiz ve güvenli bir şekilde ulaştırılması hedeflenmektedir."

Peki kurulum ve işletilmesi nasılmış? Yine e-Devlet'in açıklaması "20/4/2006 tarihli ve 26145 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren, 24/3/2006 tarihli ve 2006/10316 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Başbakanlık adına Ulaştırma Bakanlığı yetkisine verilmiştir. Anılan Bakanlar Kurulu kararı ve 10/08/2006 tarih ve 26255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 2006/22 sayılı Başbakanlık Genelgesi gereği, kamu hizmetlerinin elektronik ortamda, ortak bir platformda ve vatandaş odaklı sunumu için iş süreçlerinin gözden geçirilmesi, içerik yönetimi, entegrasyon ile ilgili standartlar ve gerekli hukuki düzenlemeler konusundaki çalışmalar, Ulaştırma Bakanlığı'nın koordinasyonunda ve ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının etkin katılımıyla Türksat Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş. tarafından yürütülmektedir."

Özellikle son yıllarda üzerine çok düşülmesine rağmen bırakın teknolojinin ilerleme hızı ile orantılı hizmet ağının büyümesini, hizmete girdiği ilk zamandan beri üzerine neredeyse ciddi anlamda doğru dürüst bir hizmet eklenmedi ve bir türlü tam olarak e olamayan bir hizmet.

Son dönemde çok iyi hizmet ağının geliştiğini düşündüğüm e-Devlet hizmetlerinin aslında çoğunun göstermelik olduğunu bugün daha iyi anladım. Başımdan geçen olayı anlatayım siz karar verin. Benim köyüm Büyük Melen Projesi kapsamında istimlak edildi ve köy boşaltıldı. Öncesine ve nasıl olduğuna girmeden konumuzla ilgili bölümü anlatacağım. Köy nüfusuna kayıtlı evli kişilerin hak sahibi olduğu bir proje yapılarak TOKİ ön başvuruya açtı. Açtı açmasına ama buradan sonrası tam işkence idi. Çünkü başvuru için birçok gereksiz işlemi yapmanız ve zaman ayırmanız gerekiyordu.

Aslında işlemler bakıldığında oldukça basitti. Hak sahibisiniz ve bu yıllardır belli ve başvuru yapıp başvuru bedeli ödeyeceksiniz. Ama bakın bu işlemleri nasıl yaptık. Başvuru yapmamız için köyün bağlı bulunduğu ilçe belediyesine mesai saatinde gitmem gerekti İl dışında olduğumdan çalıştığım işi etkilemeyecek şekilde uygun bir zaman ayarlamam gerekti. Köy nüfusuna kayıtlı idim ama tapular babamın üzerine idi. Babam üzerinden mirasçı olarak hak sahibi olabilmiştim. Bu nedenle Ziraat Bankasına babam adına yapılmış istimlak ödemelerinin dekontu gerekiyordu. Bunun içinde önce Nüfus Müdürlüğüne gidip Nüfus kayıt örneği alıp bankaya gitseniz bile banka dekontu size vermiyordu. Bu işlem için gerektiğini bildikleri halde alamıyordunuz. Yani dekontları babanızın alması gerekiyordu.Dekontu ve nüfus kayıt örneğini alıp belediyeye gittim. Belediyede Ziraat Bankasına yazılmış hak sahibi olduğunuzu gösteren 2 satır matbu bir üst yazı vardı. Bu yazı ile de sıra numarası veriliyordu ve bir de form doldurup evrakların bir nüshası belediyede kalıyordu. Belediyeden alınan sıra numarasınında olduğu hak sahibi olduğunuzu gösteren bu ödeme yazısı ile Ziraat Bankasına gidip başvuru bedelini ödeyip işlemi bitirmemiz gerekiyordu. Ziraat Bankasına gittim. Sizin adınıza bankaya parayı bir başkasının ödeyemediğini öğrendim. O malum banka sıralarında saatlerce bekleyip adınıza hesap açılıp o hesap üzerinden başvuru bedelini ödemeniz gerekiyormuş. Sırayı bekleyip başvuruyu da o şekilde yaptık ama sabah başladığım işlemi akşama zor yetiştirdim.

Şimdi gelelim bu işlem aslında çok basit derken neyi kasttettiğime. Hak sahipleri yıllardır belli zaten. Hak sahiplerinin T.C. Kimlik Numaraları sisteme kayıt edilip TOKİ başvuruları kendi web sitesi üzerinden alabilirdi. T.C. Kimlik numarasını giren hak sahibi ise sistemin vereceği başvuru numarası ile ödeme sayfasına yönlendirilebilir oradan da ödeme yaptırılabilir veya o sıra numarası ile bulundukları yerdeki Ziraat Bankasına ödeme yapabilirlerdi.

Şimdi gelelim e-Devlet hizmetlerine. e-Devlet hizmetlerine bakarsanız ciddi işinizi kolaylaştıracak pek hizmet bulunmuyor. Hizmetlerin bir çoğunu bankalar üzerinden de yapabiliyorsunuz. Üstelik GİB gibi hala hizmetleri entegre edilmemiş önemli devlet kurumları var (e-Devlet hizmetleri listesini buradan görebilirsiniz). Gerçi yılan hikayesine dönen çipli kimlik kartları ile ehliyetleri de hala hayata geçiremedik ya. Biz ülke olarak hala çok fazla gereksiz iş ve zaman kaybının önüne bir türlü geçemedik. Sanırım bunun içinde 45 yaş üstü yöneticilerin gidip yeni neslin gelmesini bekleyeceğiz. Bakalım yıllarcae-Devletin işletilmesinden sorumlu olan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı yapan yeni başbakan Sayın Binali Yıldırım'ın bu konuda bir etkisi olacak mı?

Karar sizin. 2023 hedefi olan Türkiye'nin durumu bu konuda ortada. e-Devlet mi yoksa...