Polisin Kimlik Sorma Yetkisi


Bu konu sürekli gündeme gelir ve Polisin daha doğrusu güvenlik kuvvetlerinin kimlik sorma yetkisi hep tartışılır. Konu çok detaylı ama kafa karıştırmadan halkın anlayacağı şekilde kısa anlatalım. Polis bir çok kanundan kimlik sorma yetkisini alır. Ancak asıl yetkileri aşağıdaki şu kanunlardan alır

2559 Sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu Madde 4/A

"...Polis, durdurduğu kişiye durdurma sebebini bildirir ve durdurma sebebine ilişkin sorular sorabilir; kimliğini veya bulundurulması gerekli diğer belgelerin ibraz edilmesini isteyebilir..."

5326 Sayılı Kabahatler Kanunu Madde 40- 

"(1) Görevle bağlantılı olarak sorulması halinde kamu görevlisine kimliği veya adresiyle ilgili bilgi vermekten kaçınan veya gerçeğe aykırı beyanda bulunan kişiye, bu görevli tarafından elli Türk Lirası idarî para cezası verilir.

(2) Açıklamada bulunmaktan kaçınması veya gerçeğe aykırı beyanda bulunması dolayısıyla kimliği belirlenemeyen kişi tutularak durumdan derhal Cumhuriyet savcısı haberdar edilir. Bu kişi, kimliği açık bir şekilde anlaşılıncaya kadar gözaltına alınır ve gerekirse tutuklanır. Gözaltına ve tutuklamaya karar verme yetkisi ve usulü bakımından Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri uygulanır."

Bu kanunların atıfta bulunduğu başka maddelerde var. O konulara girip kafa karıştırmak istemiyorum. Kısaca Polis daha doğrusu güvenlik kuvvetleri kimlik sorduğunda göstermek zorundasınız. Bir çok kişi alıştırılmış TC Kimlik Numarasını ezbere söyleyip kimlik göstermemek istiyor. Bazı Polisler'de bunu kabul ediyor. Ancak bu doğru yöntem değil. Yukarıdaki kanun maddelerinde de belirtildiği gibi belgelemek zorundasınız. Bir çok kişinin kimlik taşımadığını fark ettim. Eskiden kimliksiz gezmek mümkün değildi. Yanımızda kimliğimiz yoksa tedirgin olurduk. Evden çıkarken kimliğimiz yanımızda mı diye kontrol ederdik. Günümüzde bir çok kişi kimliğini taşımıyor, kimlik taşımamanın sorun olmayacağını düşünüyor ama yanılıyor. Hiçbir şey yaşamasanız bile Polis sizi kimliğinizi belgeleyene kadar bekletebilir. Bakın belgeleyene kadar diyorum. Yukarıda kanun maddeleri açık. Yani TC Kimlik numarasını beyan etmek belgelemek değildir. Aşağıda vereceğim kimlik yerine geçen belgeler haricide geçerli değildir. Ama uygulamada Polis vatandaşı makul şüphe yoksa farklı şekillerde kimliklerini belgeleyen veya kimlik tespiti yapılmasını sağlayan yöntemleri de kabul edebiliyor. Böyle durumda da Polis risk almış oluyor. Polis bu riski almayabilir ve siz bir kart gösterip yolunuza devam edebilecekken bir süre bekletilebilirsiniz. Bu durum aileniz yada yanınızda biri varken hiç hoş olmaz. O nedenle bir banka kartı kadar olan kimliklerinizi yanınızda bulundurun. Nasıl evden çıkarken telefonları unutmuyorsak kimlikleri de unutmamayı alışkanlık haline getirin.

Diğer bir konuda kimlik yerine geçen belgeler

T.C. Nüfus cüzdanı, kimlik kartı, uluslararası aile cüzdanı, sürücü belgesi, pasaport, kurumların kendi mevzuatlarında kimlik yerine geçen belgeler kimlik yerine geçer.

Dip Not: Kanundaki para cezası her yıl güncelleniyor

Yorum Gönder

0 Yorumlar