Türkiye'nin Otomobil Rüyası- Yerli Üretim Yolunda Adımlar. Togg'dan önce 2014 -2018 yılları arası devletin batırdığı Saab projesi ve Saab öncesi bir kaç proje oldu ve sadece Saab projesine 40 milyon euro'dan fazla para çöp oldu. Oysa EVT S1'e destek verilebilirdi ama bilerek destek verilmedi. Şimdi detaylara girelim.
Hepimizin bildiği gibi Türkiye, uzun zamandır kendi arabasını yapma hayali kuran bir ülke. Bu hayal, zaman zaman farklı projelerle canlandı. Son zamanlarda ise elektrikli araba teknolojilerindeki hızlı gelişmeler, Türkiye'nin araba üretim hedeflerini de etkiledi. İşte tam bu noktada, EVT S1, Saab ve TOGG projeleri karşımıza çıkıyor. EVT S1, Hacettepe Üniversitesi'nin Teknokent'inde geliştirilen ve tamamen elektrikli bir araba projesiydi. TOGG ise, Türkiye'nin büyük sanayi şirketlerinin bir araya gelmesiyle ve devletin de desteğiyle başlatılan, çok daha büyük bir elektrikli araba girişimi. Bu iki proje, Türkiye'nin kendi arabasını üretme yolculuğunda önemli adımlar olarak görülüyor.
Unutmayalım, Türkiye'nin araba serüveni, 1961 yılında Devrim arabası ile başlamıştı. Devrim arabası nasıl siyasi ve bürokratik çekişme ve engellere kurban gidip içimize yara olduysa EVT S1'de öyle. Togg umarım daha yerli olur ve başarılı olur. Ama o kadar siyasi desteğe ve arkasındaki büyük konsorsiyuma rağmen ortaya çıkan bizi tatmin etmezken EVT S1 aynı desteği alsaydı neler olurdu hayal bile edemiyorum. Ama o zamanlar yaşanan bazı sorunlar, bu projenin seri üretime geçememesine neden olmuştu. Yıllar sonra, EVT S1 projeleriyle birlikte Türkiye, araba üretme hayaline bir adım daha yaklaşmıştı.Bu proje, Türkiye'nin teknolojideki gücünü ve araba sektöründeki potansiyelini göstermesi açısından çok önemliydi.
EVT S1 projesi, 2010'lu yılların başında Hacettepe Üniversitesi Teknokent'te başladı. Tamamen elektrikli bir araba geliştirmeyi hedefleyen proje, bir grup akademisyen ve öğrencinin özverili çalışmalarıyla hayata geçti. EVT S1, Türkiye'de geliştirilen ilk elektrikli araba olma özelliğini taşıyor. Proje, ilk duyurulduğunda herkesin ilgisini çekti ve Türkiye'nin kendi arabasını üretme hayalini yeniden alevlendirdi. Elektrikli motoru ve batarya teknolojileri, bundan 12 13 yıl önceki teknoloji olduğunu düşünürsek o dönem için oldukça ileriydi. Evt S1'e şans verilseydi günümüz teknolojileri ile nasıl olabileceğini hayal bile edemiyorum. Sanırım başta Çin'liler olamak üzere rakipsiz görülen global markaların tozunu attırırdı. Proje ekibi, arabanın tasarımından yazılımına kadar birçok parçayı kendi geliştirdi. EVT S1, Türkiye'nin kendi arabasını üretme potansiyelini göstermesi açısından önemli bir adım olarak değerlendirildi. Ancak proje, TÜBİTAK'tan destek almış olsa da verilen sözler tutulmadığı için destek alamadı ve seri üretime geçemedi. 2016 yılı başında İsveçli Saab’dan 40 milyon Euro’ya satın alındı. Dönemin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, yerli otomobil projesinde Saab 9-3’ün fikri mülkiyet haklarının Çinli National Electric Vehicle Sweden’dan kısa adı NEVS’ten alındığını açıkladı.
Çinli NEVS, İsveçli Saab’ı 2012’de 460 milyon dolara almıştı. Bakan Işık, “Saab’ın platformuyla 3 yıl ve 1 milyar dolar avantajla başladık. 1 milyar dolara da projeyi bitiririz. TÜBİTAK, NEVS’le işbirliği yapacak” demişti. 2020'a kadar yerli otomobili üreteceklerini duyurmuştu. Elde hazır bitmiş ve tamamen yerli EVT S1 varken Bakan Fikri Işık '5 yıllık zamanı ve 1 milyar doları boşa harcamayalım ve zaten varolan bir platformun fikri mülkiyet haklarını satın alarak, bunun üzerinden teknolojiyi geliştirmeye devam edersek, en az 3 yıl ve 1 milyar dolarlık avantajla başlamış oluruz ve o 1 milyar dolarla projeyi bitirebiliriz.' Bu noktada ciddi bir araştırma yaptık ve Saab 9-3'ün platformunun bizim açımızdan çok uygun olduğunu tespit ettik." demişti. Ama 40 milyon Euro’ya Saab’dan alınan platformun ve prototip araçlarla TÜBİTAK’ın üzerinde çalıştığı projenin tamamen hata olduğu anlaşıldı ve rafa kaldırılarak Togg için kollar sıvandı. 40 milyon Euro'dan başka da geliştirme aşamasında harcanan milyonlarca lira çöp oldu.
EVT S1, saatte 100 kilometre hıza ulaşabilen ve tek şarjla 150 kilometre yol yapabilen bir elektrikli araba olarak tasarlanmıştı. Ama fazlası yapıldı. 141 beygir gücünde motor kapasitesine sahip olan bu araç, 0'dan 100 km/s hıza 7.5 saniyede ulaşabiliyor ve 300 km menzil sunuyordu. 35 kWh bataryası ile dikkat çeken EVT S1, hızlı şarj seçeneği ile 30 dakikada %80 doluma ulaşabiliyordu. EVT S1'in tasarımında, hafif ve rüzgarı iyi kesen bir yapı ön plana çıkarılmıştı.Arabanın içi ise, modern ve sade bir tasarıma sahipti. Ancak EVT S1 projesi, bazı engellerle karşılaştı ve seri üretime geçemedi. Bu engellerin başında para yetersizliği geliyordu. Proje, başlangıçta büyük ilgi gördü ve TÜBİTAK'tan destek almış olsa da, sonradan destek geri çekildiğinden seri üretime geçilemedi. Ayrıca, EVT S1'in seri üretimi için o dönem meclis dahil bir çok hükümet temsilcisi ile görüşmeler oldu ama desteklenmedi.
Öncelikle şunu belirteyim. Yorumlarda karalasanız da başarılı olacak, algı yapsanız da inadına Togg diyen embesiller çıkacaktır. Ülkemizde üretilen her şeyi destekleme taraftarıyım. Ama bu ülke siyasi çekişmelerden ne değerlerini ne fırsatlarını kaybetti, kaybetmeye devam ediyor. Millet uzayla uğraşırken biz hale nelerle uğraşıyoruz ve son 250 yıldır da her 20-30 yılda bir dejavu gibi aynı şeyleri yaşıyoruz, bir türlü ders almıyoruz. Burada ders alacaklar yönetenler değil halk. Bu halk bu kafayla devam ederse döngü devam edecek. Bakın EVT S1 hazır bitmiş bir proje varken ve bizim üniversite tarafından yapılmışken görmezden gelip gidip çuvalla para verip saab'ın haklarını aldık ve çöp ettik. Bunun gibi nice projeler heba oldu. Beyin göçüne zaten girmek istemiyorum. Son 20 yılda Çin ne duruma geldi, zencilerin hayvan yerine konulduğu Güney Afrika ne duruma geldi, ineğe tapan Hindistanın ne duruma geldiği daha saysam uzun liste olan bizim beğenmediğimiz ülkelerin mevzu ülkemizse deyip bir kenara ittikleri siyasi çatışmaları ile geldikleri durum ortada iken biz hala 200 sene önceki kafalardayız. Neyse konumuza gelelim. TOGG- Devlet Destekli Bir Atılım ve Geleceğin Otomobili. TOGG, yani Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu, Türkiye'nin önde gelen sanayi kuruluşlarının bir araya gelmesi ve devletin desteğiyle 2018 yılında kuruldu. Amaç, Türkiye'nin yerli ve milli arabasını geliştirmek ve üretmekti. TOGG, EVT S1'den farklı olarak, en başından büyük bir proje olarak tasarlandı ve devlet tarafından güçlü bir şekilde desteklendi. TOGG, ilk olarak C-SUV segmentinde bir elektrikli araba olan T10X modelini tanıttı. T10X, şık tasarımı, ileri teknolojisi ve iddialı performansıyla dikkat çekti. 300 kilometre ve 500 kilometre olmak üzere iki farklı menzil seçeneği sunan T10X, hızlı şarj özelliğiyle de öne çıktı. TOGG, T10X modelinden sonra Sedan ve Hatchback modelleri de piyasaya sürmeyi planlıyor.
İki Proje, İki Farklı Yaklaşım- EVT S1 ve TOGG Karşılaştırması. EVT S1 ve TOGG projeleri, Türkiye'nin kendi arabasını üretme hedefini gösteren iki önemli girişim. Ancak bu iki proje arasında bazı temel farklar var. EVT S1, bir üniversite tarafından kısıtlı imkanlarla hayata geçirilirken, TOGG, devlet desteği ve büyük yatırımlarla çok daha iddialı bir şekilde başlatıldı. EVT S1, desteklenmediği için prototip aşamasında kalırken, TOGG, arkasındaki büyük güç ile seri üretim ve dünya pazarında rekabet etme hedefiyle yola çıktı. EVT S1 projesi, Türkiye'deki üniversitelerin Ar-Ge potansiyelini göstermesi açısından önemli bir örnek olsa da desteklenmedi ve ileride üniversitelerin bu tür çalışmalar yapmasının bir anlam ifade etmediği algısını pekiştirdi, bu da üniversitelere zaten kısıtlı olan kaynaklarını gelecekte benzer çalışmalar yapmak için harcamamaları konusunda düşündürdü. TOGG, Türkiye'nin otomotiv sektöründeki değişimini temsil eden çok daha büyük bir adım olarak öne çıkıyor.
0 Yorumlar